İlaçların Gözlere Etkisi
Sistemik (Genel = Tüm Vücudu etkileyen) İlaçlar:
Diğer tıp dallarında kullanılan ilaçların içinde gözü en çok ilgilendirenler :
Antibiyotikler: Göze patojen ( zarar veren ) bakteriler genelde genito-üriner ( üreme ve idrar yolları ) sistemine patojen bakterilerin benzerleridir. Bu nedenle seçilecek antibiyotik gram (-) mikroplara etkililerden olmalıdır.
Penisilin ve türevleri göz çevresindeki yumuşak doku iltihaplarına etkili olmalarına karşın, moleküllerinin büyük olmalarından dolayı gözün içine giremezler, bu sebeple de genellikle göziçi iltihaplarında fayda sağlamazlar…
- Psikiatri tedavisinde kullanılan ilaçlar : Genelde Göziçi Basıncını yükselttikleri için mutlaka Göz Doktoru kontrolünde kullanılmalıdırlar !!
- Mannitol gibi Göziçi basıncını düşüren osmotik ajanlar
- Diazomid gibi Göziçi basıncını düşüren diüretikler (idrar söktürücüler )
- Steroidler ( Kortizon ve Türevleri ) :Yerel ilaçlarda bahsedilecektir…
Yerel İlaçlar (Göz Pomadı ve Damlaları)
Sistemik yoldan verilenlerin aksine lokal uygulanan ilaçların göze etkisi çok fazladır, buna karşın ilacın gözyaşı ile dilüe olması ( sulanması ), dışa ve nazolakrimal kanaldan buruna akması etkilerini azaltır. Bu ilaçları 5 gruba ayırabiliriz :
- Göz bebeğini büyütücü (midriyatik) damlalar : Atropin, Fenilefrin vs… Bunlar geçici yakın görme bozukluğu yaparlar…
- Göz bebeğini küçültücü (miyotik) damlalar : Pilokarpin vs…. Bunlar geçici miyopi oluştururlar !!! Antibiyotikli damla ve pomatlar.
- Kortizonlu damla ve pomatlar : Glokoma (göz tansiyonu = karasu), katarakta, herpetik ve fungal keratite neden olduklarından kesinlikle doktorlarından habersiz kullanılmamalıdır !!!
- Lokal uyuşturucular : Pantokain vs.. gibi ilaçlar kornea epitelinin dökmesine neden oldukları ve oluşabilecek iltihabın anlaşılmasını gizledikleri için doktordan habersiz kullanılmamalıdır !!!
Göze Damla damlatılması ve Pomat sürülmesi :
Göze damla damlatmak için hasta yukarı baktırılırken alt kapak hafifçe aşağı doğru çekilir ve 1 tek damla alt kapak içine doğru damlatılır, hastaya aşağı bakması ve 2 dakika gözünü kapalı tutması söylenir.
Eğer birkaç damla arka arkaya damlatılacak ise mutlaka aralarına 5 dakika fark olmalıdır; çünkü ya 2. damla dışarı gider veya 1. damlanın dışarı akmasına neden olarak etkisini çok azaltır….
Göze pomat sürmek için ise yine hasta yukarı baktırılır, çekilen alt kapağın içine içten dışa veya dıştan içe doğru tüpün ucu göz kapağına değmeyecek şekilde ve şerit halinde sürülür…