Renk Görme Bozukluğu Lensi
Renk Körlüğü / Daltonizm / Diskromatopsi
Renk Görme Bozuklukları
Normal bir insan gözü 15.000 değişik renk tonunu fark edebilir. Göz hastalıkları biliminin yani Oftalmolojinin en az bilinen yönlerinden biri de “Diskromatopsi” adı verilen renkli görme bozukluklarının incelenmesidir.
RENKLERİN ALGILANMASI
Koni adı verilen 3 tip retina hücresi sayesinde, gözümüz temel renk olan kırmızı, yeşil ve maviyi algılayabilir.
Algılanan bu sinyaller optik yollar sayesinde ve antagonist kırmızı-yeşil ve mavi-sarı çiftler halinde kodlanmış olarak beyine gönderilir.
Beyin ise görme korteks seviyesinde ve sonra diğer merkezlerde bu verileri yorumlayarak renklerin algılanmasını sağlar.
Renk körü demek, genel olarak kişi farklı renkleri ayırt edemiyor, renkleri tanıyamıyor demektir.
Ama Renk Körlüğü bir hastalık değildir. Demek ki hiçbir şekilde de ölüm nedeni değildir.
Şimdiye kadar Renkli Görme Bozukluğu olan kişilerin renk görmeleri düzeltilemez iken üzerinde çalışarak hastalarımızın kullanımına sunduğumuz “Renk Bozukluğu Lensleri” ile (gözde olduğu sürece) Renkli Görmede belirgin düzelme olmaktadır.
.
Renkli Görme Bozukluğu Türleri:
Kırmızı veya yeşil renk körlüğü olan hastalar klinikte daha sık, sarı veya mavi körlüğü olanlar daha seyrek görülür.
Tam renk körlüğü olan hastalar ise, renkleri hiçbir şekilde tanıyamazlar, cisimlerin sadece şeklini, parlaklığını veya koyuluğunu fark ederler, kırmızı ve yeşil renkleri koyu olarak, sarı ve mavi renkleri açık olarak algılarlar. Bu kişilerde, ışıktan rahatsız olma, sık göz kırpma ve görme bozuklukları gibi rahatsızlıklar, parlak ışık altında daha çok, az ışık altında daha azdır. Çevre görmeleri normaldir. Karanlıkta görme, karanlığa uyum yeteneği renk körlerinde normal kişilerden daha iyidir. Normal bir kişinin karanlık uyumu için 5-10 dakikaya gereksinimi varken, ileri derecede renk körü olan bir hastada karanlığa uyum için 1-2 dakika yeterli olur. Tam renk körü için renk yelpazesinin en parlak bölümü yeşil banttır, oysa sağlam kişide en parlak bant sarıdır ve sadece gece görmede yeşil banttır. Bu nedenle uzun zaman karanlık bir odada kalan normal bir kişinin renk duyusu tam renk körünün duyusuyla aynıdır.
Renkli görme bozuklukları arasında en sık görüleni kırmızı-yeşil renk körlüğü veya zafiyetidir. Ama bu kişiler kırmızı ve yeşil renkleri gri veya kahverengi olarak algılarlar ki bu normal kişilerdeki kırmızı ve yeşil renk karışımına benzer.
Renk görme kusurları:
- Renk görme zafiyeti ve
- Renk körlüğü olarak sınıflandırılır
Zafiyeti olan hastalar renk körlerinden daha iyi durumdadır ve renk ayırt etme yeteneklerinin bir bölümü sağlamdır.
Renk görme bozukluğu ile görme keskinliği arasında bir bağlantı yoktur!
Yani renk körü olan kişi gözlük kullanmadan uzağı ve yakını rahatça görebildiği gibi, miyop, hipermetrop veya astigmat da olabilir..
Renk körlüğü tipleri:
Renk körlüğü hem kalıtsal, hem de edinsel olabilir. Kalıtsal renk körlüğü, kendisi de renk körü olan ve bu hasarı ilk kez doğru olarak tanımlayan İngiliz fizikçisi Dalton’dan dolayı Daltonizm olarak adlandırılır.
- Kalıtımsal Renk körlüğü en çok aile içi evliliklerde görülür. Kusur, cinsiyete bağımlı çekinik genle geçer, yani kadınlarda sessiz olup erkek çocukta bariz olur. Diğer bir değişle geçiş erkek renk körünün kızından onun oğluna olur. Kadınlar renk körlüğünde taşıyıcı oldukları için klinikte kadınlarda renk körlüğü erkeklerden daha seyrek görülür.
- Edinsel renk körlüğü ise bazı hastalıklarda görülebilir:
Doğumsal sarılık, Maküla dejeneresansları, Retinoskizis, Malign miyopi, Hipertansif retinopati, Diabetik retinopati, Retina damarı tıkanıklıkları, Koroid malign melanomu, Glokom, Retrobulber nörit, Alkol-nikotin zehirlenmesi..
Ayrıca, insan yaşlandıkça renk ayırt etme yeteneği bozulur.
Öte yandan klinikte renkli görme yorgunluğu ve gizli renk körlüğü de görülmektedir:
- Renk görme yorgunluğu, kişinin testin başında renkleri hemen tanıyabilirken test süresi uzağında, renkler daha karmaşık veya göz kamaştırıcı olduğunda test yapamaz veya ilk yapabildiklerini adeta inkar eder hale gelmesidir. Test tekrarlandığında kişi yeniden yapabilir.
- Gizli renk körlüğü, kişinin retinasında renk reseptörlerinin olması, ama renkleri ayırt ederken tam bir kırmızı-yeşil renk körü gibi davranmasıdır. Böyle bir hastanın renk testi yapılırken, özellikle de aralarında çok az farklar olan levhalara bakarken renkleri ayırt etmek için daha uzun süreye ihtiyacı olmaktadır. Bu, onların gözlerinde renk reseptörleri olduğu, ama renkleri normaller gibi tanıyamadıkları anlamına gelmektedir. Renk için daha az duyarlıdırlar ve renkleri doğru tanımak için normal kişiye göre daha uzun süreye gereksinmeleri vardır.
Renk görme bozukluğu testleri:
Kalıtımsal renk bozukluğu olan hastaların çoğu, kendilerini normal zannederler: çünkü doğumdan beri renkleri hiçbir zaman doğru olarak algılamamışlardır. Örneğin kırmızı ve yeşil renk körlüğü olan bir kişi kendisine kırmızı-yeşil renk gösterildiğinde bunu kendine özgü bir şekilde algılar. Bu nedenle renk körlüğü ancak bir renk görme testi uygulandığında saptanabilir.
Günümüzde Holmgren renk yumakları, renkli ışık testi gibi çok sayıda renk körlüğü testleri bulunmaktadır. Ama kliniklerde çoğunlukla renkli levhalar kullanılmaktadır.
Renk görme için test yaparken renk görme teorisine göre kırmızı-yeşil veya sarı-mavi (mor) renk çiftlerinden biri esas renk çifti olarak kabul edilmelidir. Renk biliminde kırmızı-yeşil veya sarı-mavi (mor) birbirini tamamlayan renklerdir.
Günümüzde Holmgren renk yumakları, renkli ışık testi gibi çok sayıda renk körlüğü testleri bulunmaktadır. Ama kliniklerde çoğunlukla renkli levhalar kullanılmaktadır.
Renk görme için test yaparken renk görme teorisine göre kırmızı-yeşil veya sarı-mavi (mor) renk çiftlerinden biri esas renk çifti olarak kabul edilmelidir. Renk biliminde kırmızı-yeşil veya sarı-mavi (mor) birbirini tamamlayan renklerdir.
Türkiye’ de ilk defa ve 10 seneden beri orta şiddette renk körlerine yardımcı olan kromatik lensleri uygulamaktayım..
Renk körlüğü genelde doğuştan bir hastalık olup ne yazık ki tedavisi yoktur. Buna karşılık, üzerinde iki sene çalışarak yurdumuzda uyguladığım kontakt lensler, renkli görme bozuklukları olanlara % 90′ a varan fayda sağlamaktadır.
Renk körlüğü hastalarına yasak olan meslekler:
| Taşıma Sektöründe ki Meslekler |
|
| Güvenlik Sektöründe ki Meslekler |
|
| Diğer Meslekler |
|
Kontakt Lensler
Günümüzde yaygın kullanım alanı olan kontakt lensler hakkında hastalar bazı yanlış fikirler edinmişlerdir. Burada renkli lensler üzerine oluşan bu düşünceleri mümkün olduğunca açıklamaya çalışacağım; ama her şeyden önce 2 (veya 3) tip lens olduğunu belirtmeliyim :
1- Sert Lensler: zaman içinde çok gelişim göstermişler, gaz geçirgen maddelerden ve bilhassa silikon ko-polimerlerinden yapılmaya başlanmıştır. Bunlar halk arasında yanlış olarak yarı yumuşak lensler diye anılmaktadırlar..
2- Yumuşak Lensler: sertlerden daha büyüktürler ve deniz anası gibi gözün tüm kornea tabakasını kaplarlar.
3- Hibrid Lensler: Bu lenslerde her iki lens maddesi de bulunmaktadır; ortası sert, göze temas eden çevre kısmı yumuşak lens yapısındadırlar. Genelde skleral lensler gibi keratokonus hastalarında kullanılırlar.
Lens kullanmak isteyenlere en önemli tavsiyem, günlük lens yerine uzun süreli lens kullanmalarıdır; ama uzun süreli lensleri günlük kullanmak şartıyla! Bu 2 tip lens arasında fiyat farkı çok olmadığından gözlerinizin oksijen alabilmesi için uzun süreli lensleri tercih edin : bu tip lensler uyurken bile yani, göz kapakları kapalı olduğu halde gözün nefes alıp vermesini engellememektedirler ve bugüne kadar bu düşünce ile verdiğim ister silikon, ister yumuşak lens kullananlar olsun hiç bir hastamda uzun kullanıma bağlı yan etki görülmediğini kıvançla belirtmek isterim.
Renkli lensler denince ise, göz rengimizi değiştirmeleri isteniyor, ama nasıl yapıldıkları, ne kadar oksijen geçirdikleri, kullanım incelikleri hiç önemsenmiyor; örneğin göz sağlığı açısından önerilmesi gerekenler nokta nokta boyalı olanlardır: bu tip lensler, noktalar arasındaki bölümlerden oksijenin geçmesini sağlarlar, ama bu lenslerin de günlük olanları vardır: sonuç olarak en doğrusu, nokta nokta boyalı lenslerin uzun süreli olanlarını günlük kullanmaktır. Birkaç senedir nokta boyalı lenslerin 1-3 ay gibi çok kısa ömürlü, fakat fiyatları da uzun sürelilerden çok ucuz olanlar da mevcut. Bazı hastalar ise bu ucuz lensleri daha da uzun süre kullanmaya çalışıyorlar ve tabii sonra çok tatsız sonuçlarla, tedavi olmak için muayeneye geliyorlar… (Bakınız sayfa altındaki tıbbi makale özeti veya çevirisi)
Piyasada bulunan yumuşak lensler, çok yüksek astigmatı düzeltemediklerinden bu durumda olanlara ya gaz geçirgen, ya torik yumuşak lensler kullanmalarını veya Ekzimer Laser / LASIK/ Intralase / FemtoSecond Laser olmalarını öneririm.
Denizde veya havuzda hiç bir lensin kullanılması tavsiye edilmez: çünkü yumuşak lensler, deniz suyunun tuzunu emeceklerinden yapıları bozulur, sert lensler ise göze yapışmadığından deniz veya havuz suyu bu lensleri alır, götürür…
Doktorunuzun lensleriniz için önerdiği solüsyonları onun haberi olmadan değiştirmeyin ve klasik lensler için protein tabletlerinin kullanımını aksatmayın.
Türkiye’ de ilk defa ve 10 seneden beri orta şiddette renk körlerine yardımcı olan kromatik lensleri uygulamaktayım..
Renk körlüğü genelde doğuştan bir hastalık olup ne yazık ki tedavisi yoktur. Buna karşılık, üzerinde iki sene çalışarak yurdumuzda uyguladığım kontakt lensler, renkli görme bozuklukları olanlara % 90′ a varan fayda sağlamaktadır. Bu konuda bilgilenmek isterseniz:
ve
Renk Körlüğü / Daltonizm / Diskromatopsi
sayfalarıma bakabilirsiniz.
Son olarak söyleyebileceğim ise: lenslerinizi doktor olmayan lens merkezleri yerine mutlaka uzman göz doktorun kontrolünde uygulamanızdır…
Eğer doktor kontrolünde değil de, lenslerinizi lens merkezlerinde bilinçsiz kişilerden alırsanız gözlerinizde tatsız olaylar gelişebilir. Bunun en son ve belirgin örneği ise, aşağıda sizlere özetini sunduğum Ekim 2003 tarihindeki “Eye Contact Lenses” tıbbi mecmuasında yayınlanan bir yazıdır. İngilizce bilenler bu yazının önemini hemen kavrayacaklardır. Fakat İngilizce bilmeyenler için özetin Türkçe’sini sizlere sunuyorum. Benzer konulara erişebilmek için sağ altta görülen “Related Articles, Links” linkine tıklayabilirsiniz.
Lisanssız satıcılardan alınan kozmetik kontakt lenslerin kullanımına bağlı olarak oluşan göz komplikasyonları: Steinemann TL, Pinninti U, Szczotka LB, Eiferman RA, Price FW Jr.
ÖZET
Amaç : Ehil olmayan satıcılardan alınan kozmetik kontakt lenslerin gözde yaptığı komplikasyonlara dikkat çekmek.
Sonuç : Biri erkek olmak üzere toplam altı hasta, numarasız kozmetik lensler kullanımı sonrasında akut göz ağrısı ve kızarıklığı nedeniyle acilen hastaneye müracaat ettiler. Hastalardan hiçbiri daha önce kontakt lens veya gözlük kullanmamıştı. Ayrıca lenslerin hiçbiri göz sağlığı konusunda deneyimi olan profesyonel kişiler tarafından verilmemişti. Bir hastada Pseudomonas Keratiti gelişti. Ve bu hastanın daha sonra penetran keratoplasti ile görmesi düzeltilmeye çalışıldı (Penetran Keratoplasti halk arasında ölü gözü nakli olarak geçer. Bu notu eklememin nedeni uzman olmayan kişiler tarafından verilen lensler yüzünden gözünüzü kaybedebileceğinizi anlatabilmektir).
Yorum : Renkli Kontakt lensler ne yazık ki genelde reçetesiz ve kozmetik, aksesuar satışı yapan dükkanlar gibi izni olmayan satıcılar tarafından verilmektedir. Bu lensler ayrıca kullanma uyarıları yapılmadan teslim edilmektedirler. Sonuç olarak ta bilgilendirilmeyen lens kullanıcıları, ileride akut, görmeyi etkileyen iltihap ve enflamasyonlar ile karşılaşabilmektedirler.
| 1: Eye Contact Lens. 2003 Oct;29(4):196-200. | Related Articles, Links |
- Ocular complications associated with the use of cosmetic contact lenses from unlicensed vendors.
Steinemann TL, Pinninti U, Szczotka LB, Eiferman RA, Price FW Jr.
SUMMARY:
- PURPOSE To call attention to the unauthorized sale of cosmetic contact lenses, resulting in ocular complications.
- Design Observational case report.
- METHODS Retrospective, observational, clinical practice setting.
- RESULTS Six patients (five female and one male) were seen urgently for acute eye pain and redness after wearing cosmetic plano contact lenses. None of the patients had previously worn a contact lens or spectacle correction. None of the lenses were dispensed by eye care professionals. One patient developed pseudomonal keratitis, ultimately requiring penetrating keratoplasty for visual rehabilitation.
- CONCLUSIONS Colored contact lenses are being dispensed without a prescription or fitting from unlicensed vendors, such as cosmetics, convenience, and accessory stores. Lenses are sold individually and without care instructions. Consequently, uninformed lens wearers are experiencing acute, vision-threatening infections and inflammation
Silikon Hidrojel Kontakt Lenslerin 30 gün kesintisiz takılmalarının kornea kalınlığına etkisi: Yeniad B, Adam YS, Bilgin LK, Gozum N. ( İstanbul Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları A.B.D. )
ÖZET
Amaç : 30 gün devamlı takılan kontakt lenslerin (Focus Night & Day) kornea kalınlığı ve fizyolojisine etkileri
Sonuç : Tüm hastaların görme keskinlikleri korunmuştur. Bir hastada çalışmanın sonunda limbal vaskülarizasyon (göz renkli kısım çevresinde damarlanma) görülmüştür. Bir başka hastada 15. günde kornea epitelinde punktat defektler ( kornea epitelinde nokta nokta tahribat ) görülmüş ve lens çıkarılınca düzelmişlerdir. Değişik bölgelerde ortalama kornea kalınlığında 14 ile 38 mikron arasında belirgin bir artma olduğu saptanmıştır.
Yorum : Tüm hastaların görme keskinlikleri korunmuştur. Limbal neovaskülarizasyon vepunktat korne epitel defekti dışında önemli bir komplikasyona rastlamamıştır. Aylık (Focus Night & Day) kontakt lenslerinin yüksek oksijen geçirgenliklerine rağmen, ortalama kornea merkez ve cevre kısmının kalınlıklarında artış gözlenmiştir. Bu kalınlık artışının kornea metabolizmasına etkisi olabilir.
| Eye Contact Lens. 2004 Jan;30(1):6-9. | Related Articles, Links |
- Effect of 30-day continuous wear of silicone hydrogel contact lenses on corneal thickness.
Yeniad B, Adam YS, Bilgin LK, Gozum N.
Department of Ophthalmology, Istanbul Faculty of Medicine, Istanbul University, Capa Istanbul 34390, Turkey. byeniad@yahoo.com
PURPOSE: To investigate the effect of 30-day continuous-wear contact lenses (Focus Night & Day) on corneal thickness and physiology.
- METHODS: Twenty-six myopic eyes with no history of contact lens wear were fitted with silicone hydrogel contact lenses. Complete ophthalmologic examinations, corneal topography, and corneal thickness measurements at the center and eight peripheral areas were performed before fitting and at each visit, namely on day 1, day 10, and 1 month. Mean corneal thicknesses were statistically compared by using one-way repeated-measures analysis of variance.
- RESULTS: All patients maintained their 20/20 vision with correction. Limbal vascularization was noted in one patient at the end of the study. No patient had subjective complaints. In another patient, a punctate corneal epithelial defect was noted on the 15th day, but it healed when the contact lens was removed for a day. The mean corneal thicknesses in different regions were significantly increased by approximately 14 to 38 microm compared with baseline measurements. There were no significant differences between the corneal topography taken on the first day and the one taken at the end of the first month.
- CONCLUSIONS: All patients maintained their visual acuity. Apart from the limbal vascularization and punctate epithelial corneal defects, which resolved when the contact lens was removed for 1 day, no serious complications were noted. Despite the high oxygen permeability of the monthly Night & Day contact lenses, the mean central and peripheral corneal thicknesses increased. These increases indicate that these lenses may have an effect on corneal metabolis
Turkish
Arabic
Chinese (Simplified)
Dutch
English
French
German
Italian
Portuguese
Russian
Spanish